اهمیت انجام آزمایش ادرار چیست؟
آیا تاکنون به این فکر کرده‌اید که چرا برخی متخصصان از شما درخواست نمونه ادرار می‌کنند؟ ساختار کلیه‌ها به صورتی است که مواد زائد و مایعات را از خون خارج می‌کنند.
ادرار می‌تواند سرشار از سرنخ‌های سلامتی مختلف از عملکرد بدن باشد و می‌تواند موارد بسیاری را بازگو کند. مهم‌ترین کاربرد تست ادرار، شناسایی مواد یا سلول‌های ادراری است که می‌توانند اختلالاتی را به همراه داشته باشند. تفسیر آزمایش ادرار به معنای بررسی ظاهر، غلظت و محتوای آن است که توصیه می‌شود در چکاپ سالانه انجام شود.
چه زمانی آزمایش ادرار تجویز می‌شود؟
آزمایش ادرار یکی از رایج‌ترین انواع تست‌ها برای شناسایی و بررسی جنبه‌های مختلف سلامتی افراد است. ممکن است آزمایش ادرار به عنوان یکی از بخش‌های روتین سلامت مورد استفاده قرار گیرد. در صورت مشاهده علائمی که می‌توانند مربوط به مشکلات کبد، کلیه یا سیستم ادراری باشد، پزشک ممکن است آزمایش ادرار را تجویز کند. داشتن ادرار مکرر همراه با درد، وجود خون در ادرار، احساس درد مداوم در شکم یا کمر و سایر مشکلات ادراری موجب می‌شود تا پزشک برای تعیین علت به وجود آمدن این علائم تست ادرار را توصیه کند.
برخی از مواردی که در آن تست ادرار به کار برده می‌شود عبارت‌اند از:
- بیماری‌های کلیوی
- دیابت
- بیماری کبد
- شناسایی عفونت‌های دستگاه ادراری
بهترین زمان برای آزمایش ادرار
آزمایش ادرار با توجه به نوع نمونه‌گیری ۱۲ یا ۲۴ ساعته و تحمل گلوکز به صورت چند مرحله‌ای انجام می‌شود که بسته به نوع آن می‌تواند در ساعات مختلف انجام شود. در صورت ارائه تست ۱۲ ساعته بین ۱۲ عصر تا ۶ صبح فردا و در تست ۲۴ ساعته از ۶ صبح تا ۶ صبح فردا انجام می‌شود.
شرایط انجام آزمایش ادرار
برای به دست آوردن نتایج قابل قبول از تفسیر آزمایش ادرار بایستی نکاتی را رعایت کنید:
• نوشیدن به اندازه مایعات به منظور جمع‌آوری نمونه ادرار
• انجام تست ادرار در صبح با توجه به صلاحدید پزشک
• آگاه‌سازی پزشک در صورت مصرف برخی از داروهای خاص و تاثیرگذار بر نتایج پایانی
• اطلاع رسانی به پزشک معالج در صورت وجود ترشحات واژن و یا دوران قاعدگی
تفسیر آزمایش ادرار چگونه انجام می‌شود؟
در حالت کلی با تفسیر آزمایش ادرار پزشک می‌تواند تمامی جنبه‌های شیمیایی و میکروسکوپی ادرار را بررسی کند.
عوامل متعددی می‌توانند بر نتیجه به دست آمده از تست ادرار تأثیرگذار باشند:
• رژیم غذایی
• کم آبی بدن
• مصرف برخی داروهای خاص
• ورزش و فعالیت بدنی
نتایج به دست آمده به سه روش مختلف ارزیابی می‌شود.
۱. ارزیابی بصری
ادرار در حالت کلی شفاف است. رنگ متفاوت و بوی غیر معمول می‌تواند نشانه‌ای از بروز عفونت در سیستم اداری باشد. هرگاه ادرار حاوی پروتئین باشد به صورت کف آلود به نظر خواهد رسید. به همین جهت در این شیوه، تکنسین آزمایشگاه، ادرار را از لحاظ ظاهری مورد بررسی قرار می‌دهد.
در صورت وجود خون در ادرار، رنگ آن به صورت قرمز یا قهوه‌ای تبدیل می‌شود. این تغییر رنگ می‌تواند به علت مصرف مواد غذایی یا داروی خاص باشد.
۲. تست دیپ استیک
در این روش با قرار دادن یک میله (چوب نازک پلاستیکی با نوار‌های آغشته شده به مواد شیمایی روی آن) در ادرار، نتیجه نهایی اعلام می‌شود. چنانچه مواد خاصی در ادرار وجود داشته باشند یا سطح و غلظت آنها از مقدار طبیعی بالاتر باشد، نوار شیمیایی روی میله تغییر رنگ می‌دهد. در واقع این یک نشانگر است که موارد زیر را بررسی می‌کند:
• PH یا میزان اسیدیته ادرار: سؤالی که مطرح می‌شود این است که PH در آزمایش خون چیست؟ PH یک شاخص برای اندازه‌گیری میزان اسیدی بودن هر نوع مایع است. این مقدار می‌تواند بین عدد صفر تا ۱۴ باشد و میزان اسیدی بودن بیشتر با نزدیک بودن عدد به سمت صفر تعیین می‌شود. در حالتی که مقدار PH به عدد ۱۴ نزدیک باشد نشان می‌دهد مایع قلیایی است. در آزمایش ادرار، PH برای اندازه‌گیری اسیدی بودن آن مورد استفاده قرار می‌گیرد. این می‌تواند به شناسایی بیماری‌های کلیوی و مشکلات ادراری کمک کند.
• آزمایش وزن مخصوص ادرار: این تست به منظور بررسی سطح غلظت مواد محلول در ادرار انجام می‌شود تا نشان دهد چه اندازه ذرات در ادرار شما تجمع دارند. مصرف نکردن مایعات به اندازه کافی یکی از عمده‌ترین دلایل افزایش غلظت ادرار است.
• پروتئین: سطح پایین پروتئین در ادرار طبیعی و نرمال است. افزایش مقادیر بالا پروتئین می‌تواند به علت مشکلات کلیوی باشد.
• قند: معمولاً به علت پایین بودن میزان گلوکز یا قند در ادرار این مورد قابل تشخیص نیست برای این کار لازم است تست‌های دیگر انجام شود تا در صورت وجود دیابت آن را نشان دهد.
• کتون‌ها: وجود کتون‌ها در تست‌های ادراری نشان دهنده بیماری دیابت است که موجب می‌شود تا آزمایش‌های دیگر برای اطمینان تجویز شوند.
• بیلی روبین: این ماده در اثر تجزیه گلبول‌های قرمز تولید می‌شود. بیلی روبین توسط خون به کبد وارد می‌شود و سپس از آنجا خارج شده و به بخشی از صفرا تبدیل خواهد شد. وجود بیلی روبین در آزمایش ادرار نشان دهنده بیماری کبدی یا آسیب وارد آمده به آن است.
• خون: چنانچه در آزمایش ادرار، خون مشاهده شود، ممکن است با آسیب کلیه، عفونت دستگاه ادراری، سنگ کلیه یا مثانه، سرطان کلیه یا مثانه و یا اختلالات خونی مبتلا شده باشید.
۳. معاینه میکروسکوپی
در این حالت، نتایج به دست آمده در اثر قرار دادن نمونه ادرار در دستگاه مخصوص و چرخان است. این کار برای بررسی سطح غلظت ادرار انجام می‌شود. هرگاه غلظت گلبول‌های سفید و گلبول‌های قرمز بیش از حد نرمال باشد و یا باکتری، مخمر، انگل و... وجود داشته باشد، نیاز است تا آزمایش‌های دیگری انجام شود.
تست‌های مرتبط با آزمایش ادرار!
پزشک معالج به منظور تشخیص بهتر و انتخاب شیوه درمانی مناسب ممکن است آزمایش‌های دیگری را نیز تجویز کند. برخی از آنها عبارت‌اند از:
• آزمایش کشت ادراری
• آزمایش شناسایی آنتی بیوگرام
• آزمایش ادرار ۱۲ ساعته
• آزمایش ادرار ۲۴ ساعته
آزمایش ادرار در منزل با هومکا!
آزمایش ادرار با هدف شناسایی عفونت‌های مجاری ادراری و تشخیص اختلالات آن در بیماران دارای علائم تجویز می‌شود. نتیجه حاصل از آن در تعیین بیماری‌های مختلف کبدی، کلیوی، دستگاه ادراری، وجود سنگ کلیه و مثانه، سرطان مثانه و ... به پزشک کمک می‌کند. برای انجام نمونه‌گیری و یا آزمایش ادرار می‌توانید آن را منزل یا محل کار خود با سامانه هومکا انجام دهید.
پلتفرم هومکا با ارائه خدمات آزمایش در منزل از تمامی بیمه‌های پایه و تکمیلی حمایت کرده و خدمات خود را از طریق آزمایشگاه‌های معتبر در استان تهران و شهرهای کرج، قم، قزوین، شیراز، اصفهان، اهواز، رشت، تبریز و مشهد ارائه می‌دهد. کافی است با شماره ۰۲۱۶۷۳۷۱ تماس گرفته و یا به سایت www.homeca.ir مراجعه کرده و درخواست خود را ثبت کنید.