نظریات مختلفی در مورد ترکیب مواد غذایی مختلف با یکدیگر مطرح شده که همه ی ما تا به حال چیزهایی در مورد آن ها شنیده ایم. گرچه در مورد بعضی از این نظریات اختلاف نظرهایی از سوی کارشناسان وجود دارد، اما در مواردی هم کارشناسان در مورد مضر بودن بعضی ترکیبات غذایی متفق القول بوده اند. در حقیقت، اگر می دانستیم خوردن این مواد غذایی باهم چه بر سر سیستم گوارشی ما می آورد، دیگر هرگز سراغ چنین ترکیب های غذایی ای نمی رفتیم.
بعضی از پیامدهای کوتاه مدت این ترکیبات مضر عبارتند از گاز شکم، نفخ، شکم درد، حالت تهوع، احساس خستگی و بروز مشکل در اجابت مزاج. این پیامدهای کوتاه مدت می توانند در عرض یک یا دو روز برطرف شوند، اما ترکیبات غذایی مضر پیامدهای بلند مدتی هم دارند که می توانند به مشکلات جدی تری مثل بدبویی دهان، خشکی پوست، بروز ضایعات پوستی، التهاب مزمن، مختل شدن خواب، کاهش انرژی و مشکلات گوارشی مزمن بینجامند.
البته بدن همه ی افراد مانند هم نیست و هر کسی به یک شکل و اندازه ای به ترکیبات غذایی نامناسب واکنش نشان می دهد. با این حال، بسیاری از افراد یک ماده ی غذایی خاص را مقصر مشکلات گوارشی و آلرژی های خود می دانند، در حالی که در واقع ترکیب مواد غذایی است که باعث چنین مشکلاتی شده است. به علاوه، بسیاری از ما آنچنان به مشکلات گوارشی خود عادت کرده ایم که تصوری از شرایط خود در نبود آن ها نداریم. اما با مقایسه همه چیز روشن خواهد شد.
در ادامه درباره ی بعضی از مواد غذایی ای صحبت خواهیم کرد که هرگز نباید آن ها را باهم بخوریم. اگر مدتی این نکات را رعایت کنید و به دستگاه گوارشی خود استراحت دهید، متوجه بهبود وضعیت گوارشی تان خواهید شد، دیگر خبری از آن هوس های غذایی دردسرساز نخواهد بود، انرژی بیشتری خواهید داشت و از شکم صاف تری هم برخوردار خواهید شد.
۱- خوردن آب یا آب میوه به همراه غذا
با خوردن آب یا آب میوه به همراه غذا، یکی از سمی ترین ترکیب های غذایی را وارد بدن خود می کنید. آب، اسیدهای معده را رقیق و از تأثیر آن در تجزیه ی پروتئین ها، کربوهیدرات ها و چربی ها کم می کند. بنابراین ۱۰ دقیقه قبل از غذا، آب بخورید. این کار جلوی پرخوری و رقیق شدن آنزیم های معده را می گیرد.
۲- خوردن میوه بعد از غذا
متخصصان پی برده اند میوه ها ترکیب خوبی با دیگر مواد غذایی ندارند. چون میوه ها حاوی قندهای ساده ای هستند که نیازی به هضم شدن ندارند. به همین دلیل، مدت زیادی در معده باقی نمی مانند. اما دیگر مواد غذایی، مثل مواد پرچرب، پروتئینی و نشاسته دار، مدت زمان بیشتری در معده باقی می مانند، چون باید بیشتر هضم شوند؛ مثلاً هضم مواد نشاسته دار حدود ۲ ساعت و هضم مواد پروتئینی حدود ۳ ساعت طول می کشد. بنابراین اگر بعد از خوردن وعده های غذایی، سراغ میوه ها بروید، نوعی ترافیک در معده ی شما به وجود می آید؛ قند میوه بسیار بیشتر از آنچه که باید در معده باقی خواهد ماند، مسأله ای که باعث نفخ و از آن بدتر، از دست رفتن مواد مغذی میوه ها به دلیل فرآیند تخمیر در معده می شود. تخمیر نوعی عمل باکتریایی است که بر روی مواد غذایی صورت می گیرد که باعث تجزیه ی آن ها می شود.
۳- ترکیب مواد نشاسته دار و پروتئینی مثل لازانیا و ساندویچ های پنیری
ترکیب مواد پروتئینی (مثل گوشت، پنیر و غیره) و نشاسته دار (مثل ورقه های لازانیا، نان و غیره) را یکی از بدترین ترکیب های غذایی می دانند چون این مواد در واقع همدیگر را خنثی می کنند. پروتئین توسط اسیدی در معده هضم می شود، در حالی که نشاسته باعث ترشح آنزیمی می شود که محیطی قلیایی به وجود می آورد. به همین دلیل این دو ماده یکدیگر را خنثی می کنند و این مسأله دستگاه گوارش شما را به محیطی مناسب برای رشد باکتری های مضر و بروز التهاب تبدیل می کند.
۴- ترکیب مواد نشاسته دار و اسیدی مثل پاستا با سس گوجه فرنگی و پنیر
گوجه فرنگی یک ماده ی غذایی اسیدی است و توصیه می شود آن را به همراه کربوهیدرات های نشاسته داری مثل پاستا مصرف نکنید. اسید و نشاسته دو ماده ی شیمیایی کاملاً متفاوت هستند. بدن برای هضم این ترکیب باید انرژی بسیار زیادی را صرف کند، به همین دلیل بعد از خوردن این غذا احساس خستگی خواهید کرد. اسیدهای گوجه فرنگی آنزیم های درون پاستای نشاسته دار را تضعیف می کنند و باعث دلمه بستن شیر درون پنیر هم می شوند. به علاوه، اسید سس پاستا در معده هضم می شود و نشاسته ی پاستا در روده ی کوچک. این دو ماده به موقع هضم نمی شوند و تنها یکجا باقی می مانند و فاسد می شوند، مسأله ای که در نهایت می تواند باعث ابتلا به سندرم نشت روده شود که مشکل بسیار جدی ای است. پاستا با سس پستو یا سبزیجات سرخ شده گزینه ی مناسب تری است.
۵- ترکیب پروتئین با پروتئین مثل سوسیس تخم مرغ
پروتئین سخت هضم ترین ماده برای بدن به شمار می رود. با بالا رفتن سن، بدن هیدروکلریک اسید کمتری تولید می کند، ماده ای که برای هضم مواد غذایی به آن احتیاج داریم. این اسید باعث ترشح آنزیم هایی می شود که برای تجزیه ی پروتئین ضروری هستند. هضم همزمان چندین پروتئین مختلف برای معده بسیار دشوار است.
۶- ترکیب کربوهیدرات ها با پروتئین های حیوانی مثل گوشت با سیب زمینی یا نان
وقتی یک کربوهیدرات را با یک ماده ی پروتئینی می خورید، این مواد یکدیگر را بی اثر می کنند، یعنی پروتئین فاسد و کربوهیدرات تخمیر می شود. این مسأله باعث تولید گاز شکم و نفخ می شود. شاید مصرف طولانی مدت این ترکیب شما را در برابر مشکلات آن مصون کرده باشد، اما بهتر است از ترکیب های مکملی مثل انواع لوبیا و برنج استفاده کنید که ترکیب پرفایده ای هم هست.
۷- ترکیب شیر و موز
کارشناسان ترکیب شیر با موز را یکی از سنگین ترین و سم ساز ترین ترکیبات غذایی می دانند. موز هنگام هضم شدن ترشیده می شود و باعث دلمه بستن شیر و تبدیل آن به یک ماده ی مخاط ساز می شود. این ترکیب غذایی برای کسانی که قصد کاهش وزن دارند هم مضر است چون هم موز و هم شیر قند طبیعی دارند و در نتیجه، خوردن ترکیب آن ها باعث افزایش ناگهانی انسولین می شود که برای بدن بسیار مضر است. انسولین یکی از هورمون هایی است که باعث انباشت چربی در بدن می شود. اگر از طرفداران ترکیب شیر و موز هستید، اول از همه مطمئن شوید که موز کاملاً رسیده باشد و علاوه بر این، با اضافه کردن هل و جوز هندی به این ترکیب می توانید هضم آن را برای بدن تان راحت تر کنید.
۸- ترکیب خیار و گوجه
گوجه فرنگی ویتامین C زیادی، حتی بیشتر از پرتقال دارد. اما خیار حاوی آنزیم هایی است که کار جذب ویتامین C را مختل می کند، مسأله ای که دستگاه گوارش را کمی اذیت می کند و بعضی از فواید این دو ماده ی غذایی را از بین می برد.
۱۰- ترکیب ماست و میوه
کارشناسان معتقدند ترکیب میوه های ترش با مواد لبنی می تواند توانایی هضم را پایین بیاورد، فلورهای روده را تغییر دهد، مواد سمی در بدن تولید کند و باعث گرفتگی سینوس ها و نشانه های شبه آلرژی شود. با این حال، اگر علاقه ی زیادی به دسرهای حاوی ماست دارید، روش هایی وجود دارد که با استفاده از آن ها می توانید از مضرات این ترکیب کم کنید. اول آنکه، از خوردن ماست به صورت سرد پرهیز کنید؛ از ماست ساده و بدون طعم استفاده کنید و آن را با دمایی به اندازه ی دمای اتاق میل کنید. دوم آنکه، به جای میوه های ترش، ماست را با مقدار کمی عسل، دارچین و کشمش ترکیب کنید.
۱۱- ترکیب میوه و سبزیجات
میوه ها سریع تر هضم می شوند و قند بیشتری دارند، مسأله ای که می تواند فرآیند هضم سبزیجات را به تعویق بیندازد. با این حال اگر مجبور به ترکیب میوه ها با سبزیجات هستید، مثلاً برای درست کردن اسموتی به هر دوی آن ها نیاز دارید، از سبزیجات برگ دار سبز رنگ استفاده کنید.
۱۲- ترکیب نان سفید و مربا
اگر نگران قند خون تان هستید، مصرف کربوهیدرات های ساده (مثل نان) ایده ی خوبی نیست. این مواد باعث افزایش ناگهانی قند خون می شوند. اضافه کردن قندهای تصفیه شده (مثل مربا) وضع را بدتر هم می کند. بدن از قند زیاد خوشش نمی آید. در نتیجه این قند اضافی در سلول های چربی انباشته می شوند، که به نوعی حکم زباله دانی بدن را دارند. این سلول ها محدودیتی در ذخیره ی قند ندارند، مسأله ای که باعث افزایش وزن می شود.
۱۳- ترکیب هندوانه با هر چیزی
هندوانه یکی از میوه های پرطرفدار فصل تابستان است و در این روزهای گرم جایگاه پررنگی در رژیم غذایی ما پیدا می کند. یکی از ترکیبات پرطرفدار با این میوه، هندوانه و پنیر است. هضم مواد لبنی بیشتر از هندوانه طول می کشد، به همین دلیل وقتی معده رسیدگی به هندوانه را شروع کند، شیر در معده دلمه خواهد بست. در حقیقت، هندوانه سریع تر از اغلب مواد غذایی هضم می شود، به همین دلیل، اگر آن را با ماده ی غذایی دیگری ترکیب کنید، بدن خود را به دردسر خواهید انداخت.
۱۴- ترکیب چای و شیر
بیشتر انواع چایی آنتی اکسیدان زیادی دارند، موادی که به کاهش التهاب در بدن کمک می کنند. اما اگر می خواهید از آنتی اکسیدان های موجود در چای بهره مند شوید، بهتر است چای تان را به جای شیر با لیموترش میل کنید. مشکل اینجا است که پروتئین های موجود در شیر به آنتی اکسیدان های چای می چسبند و جلوی هضم شدن آن ها را می گیرند. کافئین موجود در چای هم از جذب کلسیم شیر می کاهد.
منبع: روزیاتو