تنگه شیرز کجاست؟
تنگه شیرز یکی از عجایب طبیعت در استان لرستان است و تنها ۵۰ کیلومتر با شهر کوهدشت فاصله دارد. استان لرستان سرشار از جاذبه های طبیعی و دیدنی های زیبا است و در این میان تنگه شیزر جایگاه ویژه خود را دارد. هنگامی که این تنگه را می بینید از شگفتی های طبیعت حیرت زده خواهید شد.
یکی از بکرترین و شگفت‌انگیزترین جاها، تنگ یا تنگه‌هایی‌ست که میلیون‌ها سال از عمرشان می‌گذرد و فرسایش و تغییرات زمین‌شناسی آنها را به‌وجود آورده، درست مثل تنگه شیرز. خیلی نزدیک نیست، ولی ارزشش را دارد که برای دیدنش تا لرستان برویم.
تنگه شیرز کجاست؟
این تنگه در کوهدشت لرستان واقع شده. فاصله کوهدشت تا خرم‌آباد ۸۶ کیلومتر است و از کوهدشت هم باید ۵۰ کیلومتر برویم تا به تنگه برسیم. اگر بخواهیم از کرمانشاه برویم، از تهران تا اول تنگه حدود ۹ ساعت یعنی ۵۹۶ کیلومتر رانندگی باید کنیم. مسیر از ساوه و همدان شروع می‌شود. حدود ۶ ساعت از راه را که برویم به کرمانشاه رسیده‌ایم. بعد از جیران بلاغ و هلشی می‌گذریم تا به اول تنگه برسیم.
مسیر راحت‌تر از اتوبان قم به اراک، بروجرد و خرم‌آباد می‌رسد. از خرم‌آباد باید خودمان را به روستاهای نامجو و اولاد قبا برسانیم. ۲ کیلومتر آخر راه خاکی‌ست. این مسیر به پارکینگی می‌رسد که کنار مجتمع شیلات قرار گرفته و آخر مسیر رانندگی‌ست. دیگر خودمان هستیم و منظره عجیب و غریب تنگه و پای پیاده.
طول این تنگه ۵ کیلومتر است و در شرق کوه وره زرد است و شیب و بلندی دیواره‌های دره‌اش در جاهای مختلف با هم فرق دارد. برای مثال نزدیک روستای گدارگه حدود ۱۰ متر بلندی دارد، اما همین‌طور که جلو برویم عمق دره به ۱۵۰ تا ۲۰۰ متر هم می‌رسد. بی‌جهت نیست که اسم این قسمت را پرتگاه هفت رک گذاشته‌اند. فاصله دیوارها هم تغییر می‌کند و گاهی خیلی باریک می‌شود.
چرا باید اینجا را ببینیم؟
یکی از دیدنی‌ترین جاهای لرستان همین‌جاست. این تنگه یادگاری چند میلیون ساله در رشته کوه زاگرس است. شیارهای افقی دیواره‌های تنگه در بعضی جاها با تنه‌های درخت پوشانده شده و بالا را که نگاه کنیم، آسمان خیلی آبی هم دیده می‌شود. آن پایین هم که دیواره‌ها به زمین می‌رسند، رودخانه جاری‌ست.
تنگه شیرز هم بکر است و هم تماشایی. کافی‌ست عکس‌هایش را ببینیم تا بفهمیم این دیواره‌های شیاردار با طرح‌های عجیب و غریب‌شان چقدر حیرت‌انگیزند. البته به شیرز که برسیم، فقط دیواره‌های پر نقش و نگار پیش روی‌مان نیست. رودخانه، غار و درخت‌هایی که برگ‌های لطیف و میوه‌های خوشمزه دارند، نقطه مقابل سختی این سنگ‌ها هستند.
بهترین کار این است که کوله‌پشتی برداریم و کفش مناسب پایمان باشد و بزنیم به دل تنگه. لازم هم نیست کوهنورد حرفه‌ای باشیم یا قبلا خیلی کوه رفته باشیم.
در رودخانه پایین دست ماهی زیاد است و اگر بخواهیم و حوصله‌اش را داشته باشیم می‌توانیم چوب و قلاب ماهیگیری ببریم و قزل آلا بگیریم.
سنگ دیواره‌های شیزر در دوره سوم زمین‌شناسی که مزوزوییک است، شکل گرفته و فسیل نرم‌تن‌ها در بافت‌شان پیدا شده. جدا از این آثار زندگی غارنشینی در این ناحیه پیدا شده و ارزش باستان‌شناسی هم دارد.
اگر بتوانیم تا آخر تنگه برویم، می‌رسیم به غار پل خدا. طول این غار ۱۵۰ متر است و رودخانهای هم وسطش جریان دارد. آب رودخانه حسابی سرد است و در بعضی جاها تا بالای زانو می‌آید، درست مثل تنگه واشی.
برای راه رفتن در آب رودخانه باید حتما کفش مناسبی پایمان باشد، چون سنگ‌های کف رودخانه حسابی تیزند. رودخانهای که در طول مسیر پیاده‌روی ما را همراهی می‌کند، در نهایت به رودخانه سیمره می‌ریزد که شاخه اصلی کرخه است.
یکی دیگر از قشنگی‌های اینجا، مناره سنگی‌ست که به شکل خیلی زیبایی، فرسایش و زلزله را نشان می‌دهد. ارتفاع این ستون سنگی حدود ۸۰ متر است و قطرش هم به ۱۰ متر می‌رسد.
بهترین فصل سفر
بهار و تابستان بهترین زمانی‌ست که می‌توانیم به اینجا بیایم. منطقه سردسیر است و برای همین در مواقع دیگر سال، سرما اذیت‌مان می‌کند.
جاذبه‌های نزدیک
در ۶ کیلومتری شمال غربی کوهدشت، سایت تاریخی‌ای قرار گرفته که نشان می‌دهد هزاران سال پیش در این منطقه زندگی جریان داشته.
عمر این محوطه به سده‌های پنج تا هفت پیش از میلاد مسیح می‌رسد. خاک این محوطه باستانی قرمز است. اشیای تاریخی زیادی مثل مفرغ در اینجا کشف شده که به موزه منتقل‌شان کردهاند. کارشناسان، باقی‌مانده معبدی را در این سایت باستانی پیدا کردهاند که سبک معماری آشوری دارد.
سی پله یا سیاه پل در دوره ساسانی روی رودخانه سیمره ساخته شده و هنوز هم هست. در آن زمان این پل راه ارتباطی ایلام و کرمانشاه بوده. هم آدم‌ها از آن استفاده می‌کردند و هم ارابه‌ها از رویش رد می‌شدند. از چهار دهانه پل، دوتا باقی‌ست. پهنای هر پایه پل حدود ۶ و نیم متر است. سی پله نزدیک روستای سرطرهان در حوالی کوهدشت قرار گرفته.