دفترچه ممنوع - 36
رمان «دفترچه ممنوع» روایت کننده چالش های روابط خانوادگی در جامعه ای آنومیک است. خصوصیت اصلی یک جامعه آنومیک، تردید در هنجارها و ارزش های مسلط بر جامعه و فقدان یک الگوی عمل مشخص برای افراد جامعه است. ایتالیای پس از جنگ جهانی دوم، جامعه ای است که در آن ارزش های مربوط به زنانگی و خانواده مورد تردید قرار گرفته اند و افراد در پی ایجاد یک الگوی عمل جدید هستند. برخی از افراد مانند میرلا در تعریف یک الگوی عمل جدید موفق می شوند و برخی مانند والریا در ایجاد چنین الگوئی ناکام می مانند
(از متن كتاب) هرگز ممكن نبود در دل او را [پدرش را] مقصر بشمرم و خیال كنم كه چون راه و رسم زندگی را نیاموخته، ما ثروتمند نشده ایم. به نظرم می رسید كه او آنقدر خوبی های دیگری دارد كه مال دنیا در مقابلش هیچ است. حالا برعكس، پاره ای اوقات، دیگر بین خودم و زندگی مادر و پدرم كه برایم نمونه بود، وجه تشابهی نمیبینم. حتی گاه شك میكنم آنچه نیكی در ما و پدر و مادرمان از آیین شرافتمندی وجود داشته، هنوز هم در برابر پول و ثروت، ارزش خود را حفظ كرده باشد. باری با وجود این شك، خود شخصا اعتقاد دارم كه هنوز از خصایل پیشین در من اثری باقی مانده است. ولی دلم میخواهد به میشل (همسرش) بفهمانم كه برای همین شك و دودلی است كه ریكاردو و میرلا (فرزندانش) دیگر به ما ایمان ندارند