7 کلید مهارت شنیدن
همیشه درمورد اهمیت ارتباطات شنیده ایم. اما کمتر به یک وجه از ارتباط کلامی که همان شنیدن است اهمیت می دهیم. ما ارتباط را فقط در انتقال میدانیم، آنهم انتقالِ یکطرفهی اطلاعات و داده های ذهن خودمان به طرف مقابل. پس بهتر است درمورد شنیدن هم چیزهایی بدانیم.
شنیدن، مهارتِ گوش دادن یا آن چیزی که در انگلیسی تحت عنوان مهمی Listening مطرح می شود؛ درمورد هرگونه ارتباط از کاری تا زناشویی بسیار پر کاربرد است. در روزمره چیزی است که بسیاری از ما فراموش کرده ایم: گوش دادن نیمی از همه ارتباطات است. این بسیار خوب است که بتوانید افکار و ایده های خود را به وضوح بیان کنید، اما داشتن مهارت گوش دادن موثر نیز بسیار مهم است.
بیایید نگاهی بیندازیم به اینکه گوش دادن چقدر مؤثر است و در این مطلب 7 کلید گوش دادن موثر را با شما به اشتراک خواهم گذاشت تا با استفاده از آنها به یک شنوندهی خوب تبدیل شوید.
چرا مهارت گوش کردن مهم است
ما برای اینکه پاسخِ مناسبی بدهیم، ابتدا باید خوب گوش کنیم و بفهمیم. متاسفانه بسیاری از ما از این قانون تابعیت نمی کنیم. با شنیدن، ما تمامی اطلاعاتی را که برای پاسخ دادن نیاز داریم بدست می آوریم. در عمقِ یکی از پوشیده ترین احساساتِ لذت بخش ما شدیداً به این نیاز داریم که کسی مارا درک کند و بفهمد. این مهم اتفاق نخواهد افتاد مگر اینکه شنیدن و توجه کردن به تمامه صورت بگیرد. وقتی این امکان داده شود که طرف مقابل بگوید، به اشتراک بگذارد یا به بیان دقیق تر اینکه بفهماند. هنگامی که کسی به صحبت های شما گوش می دهد، دوزِ بالایی از همدلی و همفکری را به شما می بخشد.
ضمن اینکه شنوندهی موثر بودن هم به نفع خودِ شنونده است و او می تواند هرقدر که میخواهد اطلاعات و داده را از طرف های مقابل اش بگیرد و کمک میکند تا شریک و متحدِ خوبی باشد.
یک شنوندهی خوب می تواند افق های دید خودرا باز کند. ما وقتی به شخص دیگری گوش می دهیم، می توانیم چیزهای جدید یاد بگیریم، جهان را از طریق مجموعه ای از لنزهای جدید ببینیم.
بیایید نگاهی بیاندازیم به اینکه چه چیزهایی باعث میشود تا شنونده خوبی باشیم: شنوندگان خوب معمولاً از نظر عاطفی باهوش هستند. بنابرین آنها نه تنها از احساسات خود، بلکه از احساساتِ گونده هم درک بالایی دارند آنها معمولاً با پرسیدن سؤالات پیگیری کار را خوب انجام می دهند یکی دیگر از نشانه های خوب گوش دادن آنهاست.
آنها این سؤالات را به عنوان راهی برای درک عمیق تر دیگران می پرسند. شنونده خوب با ناراحت کننده بودن مشکلی ندارد. آنها می توانند اجازه دهند سکوت ادامه یابد در حالی که شخص دیگر درمورد آنچه می خواهد بگوید فکر کند و دفاعی نمی کنند. اینها برخی از صفات شنونده خوب است.
بعضی از حرکات ما در هنگام صحبت کردنِ طرف مقابل، آنها را به ترتیب به ادامهی بحث، ادامهی حضور در کنار آنها و در نهایت علاقه مندی آنها به معاشرت با ما افزایش می دهد.
شنیدنِ موثر، باعث جلب اعتماد می شود
به یاد داشته باشید، وقتی شخصی احساس می کند که واقعاً به آنها گوش داده می شود و درک می شود، فقط طبیعی است که احساس اعتماد بنفس می کند و رابطهی خودرا با شما بر پایه اعتماد بنا می کند. یا اگر رابطه قبلاً پایه اعتماد داشته باشد، برای تقویت آن به خدمت در می آید.
تقریباً ناگفته پیداست که اگر به طور مرتب با شنوندگان مؤثر ارتباط برقرار کنید، روابط قوی تری ایجاد می شود. باز هم توانایی احساس اینکه واقعاً شنیده می شوید و درک می شوید روابط تنگ تر و معناداری ایجاد می کند.
ضرب المثلی در میان انگلیسی ها وجود دارد که می گوید دو سر بهتر از یک سر است. عبارتی که در تمام فرهنگ ها مبنی بر دو فکر بهتر از یک فکر است.
منطق ساده است: دو نفر می توانند از زوایای مختلف مجموعه های تجربیات مختلفی که از آن استفاده می کنند به یک مشکل یا چالش یکسان نگاه کنند. وقتی افراد در حال گوش دادن و درک یکدیگر هستند، توانایی حل مشکلات بسیار افزایش می یابد.
هفت کلیدِ اصلیِ گوش کردن
1- مراقب اما ریلکس باشید
احتمالاً مهمترین بخش گوش دادن مؤثر توجه است. حضور داشته باشید و در لحظه با شخصی که در حال گوش دادن هستید باشید. همراه با کلمات و افکاری که آنها به اشتراک می گذارند، برای ساخت تصویر کامل. تمام تلاش خود را برای جلوگیری از حواس پرتی ها، اعم از صدای خیابان یا افکار درونی خود انجام دهید.
شما با آرامش و حواس جمعیِ خود به فرد فرد موردنظر احساس اطمینان و راحتی می دهید.
2- تماس چشمی و رویارویی
اگر شما می خواهید به طور منظم با شخصی باشید که با شما صحبت می کند، تماس چشمی داشته باشید و زبان بدن خود را به سمت آنها سوق دهید. تماس چشمی به این معنا نیست که شما به آنها خیره شوید. بلکه این است که بطور کلی تمرکز و نگاه خودتان را از آنها نگیرید. هرگز نگاهتان را به صفحه گوشی یا مانیتور نیاندازید. این کار می تواند جز اینکه حواس شما را پرت کند، باعث بی اعتنایی و توهین به طرف مقابل شود. می توانید برای لحظاتی صفحهی پردازشگرِ الکترونیکی خودرا خاموش کنید..
خود را روبرو با طرف مقابل قرار دهید، این روشِ غیر کلامی می تواند تاثیر زیادی در زبان بدن و در نتیجه ادبِ شما داشته باشد.
3- تصویر سازی کنید
در حالی که با دقت گوش می دهید، به ذهن خود اجازه دهید تصویری ذهنی از آنچه گفته می شود را نقاشی کند. اینکه شما مطلبی را تحت الفظی بشنوید با اینکه آنرا در ذهن خود به تصویر کشیده و مجسم کنید تفاوت زیادی دارد. اگر طرف مقابل هم شخصی خلاق باشد شما از پردازش به آن سوژه لذت نیز خواهید برد.
هنگامی که با گوش دادن دقیق و ذهنی، مطلب را با ایجاد یک تصویر ذهنی ترکیب می کنید، به شما کمک می کند پیرامون آنچه گفته می شود، شفافیت بیشتری کسب کنید، و همچنین باعث ایجاد قدرت یاداوری و ماندگاری در ذهن خود شوید.
4- حرف را قطع نکنید
به این فکر کنید که چه زمانی با کسی درگیری کلامی بوده اید و هر دو برای اینکه نقطه نظرات خود را بدست آورید، کلامِ یکدیگر را متوقف می کنید. هیچ کس هرگز نمی تواند کاملاً درباره آنچه ناراحت کننده است بی اعتنایی کند. یادداشت ها و نُت های هنگام مناظرات نمونه بارز این مساله است. شما هم می توانید با اشاره ای به مبحث موردنظرتان، بیان آنرا به بعد از صحبتِ نفر مقابل به تعویق بیاندازید.
نوبت را به شدت رعایت کنید
5- سوال کنید
هنگامی که با شخصی در حال صحبت کردن هستید بحث را متوقف کرده و به شما می گوید که می توانید به نوبه خود به بحث پیوندید، از کلمات خود برای تأثیرگذاری استفاده کنید. هدف در اینجا سؤالاتی شفاف است که به شما کمک می کند تا بطور کامل آنچه را که شخص دیگر می گوید درک کنید و خودرا درگیر کنید.
به هر صورت قبل از اینکه وقفه ای در بحث صورت گیرد، شما اقدام به این کار نکنید، می توانید سوالات خودرا با جملات تاییدی اضافه کنید. پرسیدن سوالاتِ بی ربط و غیر متناسب با بحث بسیار مرگبار و آزاردهنده است. باعث می شود گمراهی در بحث ایجاد شود.
ما می بینیم که این اتفاق همیشه در طول مکالمات روزمره اتفاق می افتد. شخصی در مورد ماجراجویی که انجام داده است به ما می گوید و به یک رستوران که به آنجا رفتند، اشاره می کند، سپس شخص مقابل از کیفیتِ رستوران مورد ذکر می پرسد و ادامه صحبت درباره رستوران ها و غذاها سپری میشود. حواستان باشد که آن شخص شما نباشید!
6- با ذهن باز گوش کنید
یکی دیگر از 7 کلید گوش دادن مؤثر ، حفظ ذهن است. مهم است که با یک ذهن بی طرف گوش فرا دهید و از شخصی که با شما صحبت می کند قضاوت نکنید. برای اینکه واقعاً کسی را بشنوید و به آنها فرصتی دهید که به طور کامل آنچه را که در مورد آنها صحبت می کنند به اشتراک بگذارید، باید یک ذهن باز داشته باشید. اگر آنها چیزی را گفته اند که باعث به فکر فرو رفتن شما می شود یا نگرانی هایی را برانگیخته است، فعلاً آن را برای خودتان نگه دارید. برای قضاوت کردن حتماً بگذارید صحبتِ طرف مقابل تمام شود. نیازی نیست که با بخش هایی از صحبت های او مخالفت کنید، شما با جانِ کلام طرف هستید، آنهم اگر نیازی به موافقت یا مخالفتِ شما باشد.
7. سعی کنید احساس شخص دیگری را حس کنید
اکنون به بخشی که می خواهید برای همدلی با گوینده برسید. تمام تلاش خود را بکنید تا خودتان را در جایگاه خود قرار دهید و وضعیت را از نقطه نظر آنها ببینید. برای درک عمیق تر ادراکات طرف مقابل، باید همسو با او حرکت کنید. اگر از وضعیتی حرف میزند که احساس خوشحالی می کند، شما هم ظاهرِ خوشحال داشته باشید (دستکم) و اگر درمورد کاری شرمسار است، او را همراهی کنید تا بیشتر در این وضعیت فرو نرود. همیشه نیاز نیست واقعیت را بگویید، حتی سکوت هم در مقابل فردی که خود را گناهکار می داند، آزار دهنده خواهد بود، چون او به اندازه کافی خودرا مقصر می داند و به شما پناه آورده است.
بخارمگ