شی باتر یا کره درخت شی چیست؟
شی باترshea butter نوعی چربی است که از دانهی درخت شی (Shea) استخراج میشود. معمولاً در حالت خام به رنگ عاج است و نسخه های پردازش شده آن سفیدتر است. به طور گسترده در مواد آرایشی به عنوان مرطوب کننده یا لوسیون استفاده می شود.این کره خوراکی بوده و در تهیه مواد غذایی در برخی از کشورهای آفریقایی مورد استفاده قرار می گیرد.گاها با روغنهای دیگر به عنوان جایگزین کره کاکائو مخلوط می شود ، اگرچه طعم آن به طرز چشمگیری متفاوت است.
شی باتر چیست؟
ویژگیهایی مانند داشتن میزان زیادی اسیدهای چرب و ویتامینها باعث میشود که شی باتر مادهای ایدهآل برای استفاده در لوازم آرایشی و برای نرمی پوست باشد. این ماده، خواص ضدالتهابی و درمانی هم دارد. استفاده از شی باتر برای پوست باعث میشود تا پوستتان مرطوب، یکدست و آرام بشود.
۱. ویژگیهای ضدالتهابی
ویژگیهای ضدالتهابی قوی شی باتر بهاثبات رسیده است. بهکمک محصولات شی باتر میتوان به رفع تورم و قرمزی پوست کمک کرد. اسیدهای چرب شی باتر و ویتامین k موجود در آن به درمان سریعتر پوست (در مواقعی که آبرسانی بهخوبی صورت نمیگیرد) کمک میکند.
۲. محافظت طبیعی از پوست
بسیاری از مواد بهداشتی و آرایشی مانند لوسیونها، کرمها، مواد آرایشی چشم، صورت و لب حاوی مواد مصنوعی و شیمیایی هستند. اما شی باتر مادهای طبیعی و مرطوب است که باعث درخشش پوست میشود. این ماده موجب آبرسانی به پوست میشود و آن را مرطوب نگه میدارد. بنابراین سعی کنید از خود آن یا محصولاتی استفاده کنید که حاوی این ماده هستند.
۳. ویژگیهای نرمکنندگی
یکپارچگی و حالت نیمهجامد شی باتر باعث میشود تا در دمای اتاق ذوب بشود و راحت روی پوست جذب بشود. روغن غنی موجود در دانههای درخت شی باعث میشود تا مواد مفید موجود در آن در پوست بمانند و سطحی نرم و هموار برای جذب رطوبت روی پوست ایحاد کنند. خاصیت رطوبتزایی این ماده تا چندین ساعت ادامه پیدا میکند و این برخلاف سایر انواع مرطوبکنندههایی است که بعد از ۱ ساعت یا کمتر اثر خود را روی پوست ازدست میدهند.
۴. مرطوبکردن پوست سر و موها
شی باتر مانند روغن نارگیل برای پوست سر و موها عمل میکند و ضمن مرطوب کردن آنها به ازبینرفتن شورهی سر نیز کمک شایانی میکند. برای استفاده از شی باتر برای پوست سر و موها باید آن را بهآرامی گرم کنید تا نرم بشود و روی پوست سر و موها بمالید. برای اثرگذاری بیشتر باید ۲۰ تا ۳۰ دقیقه این ماده را روی سر بگذارید، سپس آن را آب بکشید، موها را شامپو کنید و بعد از نرمکننده و… بهره بگیرید. از این ماده میتوانید برای حجم و حالت دادن به موها نیز استفاده کنید.
۵. ویژگیهای ضدپیری
شی باتر حاوی سطوح بالایی از اسید اولئیک، لینولئیک و استِئاریک است. این اسیدها بهخوبی با استرس اکسیداتیو که ناشی از اثر سموم محیطی روی پوست است، میجنگند و به پوست کمک میکنند تا شاهد بازگشت سلولهای جدید باشد. ضمن اینکه ساختار و پیوستگی پوست را نیز حفظ میکند. شی باتر بهخاطر ویتامین E موجود در خود، قابلیت حفاظت از پوست را نیز در برابر اشعهی ماورای بنفش خورشید دارد. البته استفاده از شی باتر لزوم مصرف ضدآفتاب را ازبین نمیبرد. پس اگر از شی باتر استفاده میکنید، نباید ضدآفتاب را کنار بگذارید.
شی باتر به نرم شدن پوست و جلوگیری از پیری آن کمک میکند و با بازسازی سلولها موجب کاهش چروکها میشود. ضمنا باعث تولید کلاژن میشود که مادهای برای جلوگیری از چروک و پیری پوست است.
۶. ازبینبردن خطوط، جای زخم و سلولیت پوست
چگونه میتوان از دست سلولیتها و خطوط روی پوست خلاص شد؟ بسیاری معتقد هستند که رتین-آ و لیزر کردن تنها راه رهایی از دست سلولیت و جای خطوط چاقیولاغری و… روی پوست است. اما شی باتر نیز با وجود خواص درمانی و آبرسانی به پوست میتواند موجب بهبود این موارد روی پوست بشود. زیرا این ماده، پوست را صاف و نرم میکند.
۷. ازبینبردن تحریکات پوستی نوزادان دراثر استفاده از پوشک
شی باتر دارای خواص ضدالتهابی و ضدقارچ پوستی است. بههمینخاطر، پمادی مناسب برای ازبینبردن آزردگی پوست کودک در استفاده از پوشک است. این ماده میتواند منجر به بهبود گردش خون و بازسازی سلولی بشود؛ ضمن اینکه باعث بهبود تولید کلاژن پوست نیز میشود. هر دوی این موارد یعنی تولید کلاژن و بازسازی سلولی به ازبینرفتن آزردگیهای پوستی ناشی از استفاده از پوشک کمک میکند. بهجای استفاده از مواد شیمیایی گوناگون برای رفع این مشکلات، بهتر است از شی باتر بهره ببرید.
۸. ازبینبردن بادزدگی، آفتابسوختگی، خشکی پوست
شی باتر خالص درمانی عالی برای ازبینبردن آزردگی و خارش پوستی در زمستان است. خواص مرطوبکنندگی آن باعث نفوذ عمیق رطوبت به پوست میشود و از آسیب بادزدگی جلوگیری میکند. ضمنا برای ترکهای کف پا، خشکی پاشنه و دست و زبری سر زانوها و آرنج بسیار مفید است. از شی باتر برای محافظت از پوست در برابر آفتاب نیز میتوان بهره برد، زیرا برخلاف کرمهای ضدآفتاب موجود در بازار، فاقد مواد شیمیایی مضری است که به بدن وارد میشوند. مواد شیمیایی موجود در کرمهای ضدآفتاب موجود در بازار میتوانند موجب التهاب و مشکلات متعدد دیگر در بدن بشوند. SPF شی باتر معادل ۶ است. بنابراین ضدآفتابی طبیعی و عالی است که میتواند زیر آرایش شما روی پوست قرار بگیرد.
شیوهی استفاده از شی باتر
برای خرید و استفاده از شی باتر باید محصولات و کرمهایی بخرید که حاوی این مادهی مفید هستند. این محصولات را میتوانید از خردهفروشیها، داروخانهها و یا فروشگاههای معتبر محصولات بهداشتی و آرایشی آنلاین خریداری کنید. قبل از خواب میتوانید بهطور مستقیم، شی باتر را روی پوستتان بمالید. استفاده از شی باتر با کرم باید به بخشی از مراقبتهای پوستی روزانهتان بدل بشود که البته عادت به انجام آن کمی زمان میبرد، زیرا استفاده از مواد آرایشی با وجود قرار داشتن لایهای از این ترکیب و اسیدهای چرب موجود در آن، روی پوست، کمی دشوار است.
با مواد متنوع دیگری هم میتوانید برای پوست خود، ماسکهای ترکیبی با شی باتر تهیه کنید. برای استفاده از شی باتر ابتدا باید پوست خود را با آب گرم یا پاککنندهها تمیز کنید. قبل از استفاده از شی باتر، پوستتان را بخور ندهید و کاری نکنید که منافذ پوست باز بشوند. در این صورت ممکن است که شی باتر در منافذ پوستی گیر کنند و موجب پر شدن منافذ پوستی شود.
برای ساخت ماسکی برای پوست میتوانید به این موارد توجه کنید:
۱ قاشق غذاخوری عسل خام
۳ تا ۴ قطره روغن دانهی انگور
۱ قاشق غذاخوری شی باتر خالص
این مواد را بهخوبی با هم ترکیب کنید و روی پوست صورت بمالید. اجازه بدهید بهمدت ۱۰ تا ۱۲ دقیقه روی پوستتان بماند و بعد از آن، پوست خود را با آب گرم بشویید و با حولهای نرم خشک کنید.
عوارض جانبی و خطرات شی باتر
شی باتر بهطور کلی مادهای کمخطر است. حساسیت به این ماده بهندرت دیده میشود. حتی کسانی که نسبت به دانههای خوراکی درختی مانند فندق و… حساسیت دارند هم نسبت به شی باتر واکنش خاصی ندارند. البته شی باتر در دسته این نوع از دانهها قرار ندارد. علت این است که شی باتر مانند این دانهها دارای سطح مشابهی از پروتئین نیست و بنابراین نمیتواند موجب تحریک و ایجاد حساسیت بشود.
البته اینها به معنی این نیست که شی باتر هیچ عوارضی ندارد. خاصیت کرمی بودن این ماده نشان میدهد که امکان مسدود کردن منافذ پوستی را دارد. بهویژه اگر پوست شما مستعد ایجاد آکنه باشد. بنابراین برای پرهیز از ایجا آکنه و… میتوانید هنگام مصرف این کرم و محصولات حاوی شی باتر، آن را با مواد دیگری ترکیب کنید و بعد از استفاده حتما پوستتان را با آب شستوشو بدهید.
نکتهی مهم
شی باتر نوعی مرطوبکننده پوستی است. این مادهی التیامآور، ضدپیری است و خواص درمانی دارد که به کمک آنها پوست جوانتر و صافتر بهنظر میرسد. استفاده از شی باتر خالص باعث مسدودشدن منافذ پوستی میشود؛ پس بهتر است از محصولاتی استفاده کنید که حاوی شی باتر خالص نیستند. محصولات آرایشی و بهداشتی حاوی این ماده بسیار متنوع و با قیمتهای گوناگونی در سطح جهان تولید و عرضه میشوند.
منبع: چطور،wikipedia