مارمولک:
امتیاز کاربران: ۸.۶
سال ساخت: ۱۳۸۲
کارگردان: کمال تبریزی
بازیگران: پرویز پرستویی, بهرام ابراهیمی, شاهرخ فروتنیان, فریده سپاه منصور, سهیلا رضوی, مائده طهماسبی, رعنا آزادی ور, مهران رجبی, رضا سعیدی, سیروس همتی
«مارمولک» را می‌توان مهم‌ترین و پرحاشیه‌ترین فیلم دهه هشتاد دانست. فیلمی که تیکه کلام‌های رضا مارمولک، قهرمانش را تا مدت‌ها بر سر زبان مردم انداخت. (مانند «به تعداد آدم‌ها راه است برای رسیدن به خدا» یا «عزیز دل برادر») و در هر مجلسی از آن صحبت می‌شد. موضوع ساختارشکنانه فیلم دلیل اصلی این حواشی بود.
چراکه «مارمولک» اولین فیلمی است که با لباس روحانیت شوخی می‌کند و آن‌را به تن یک خلافکار می‌پوشاند تا از تناقض میان جایگاه روحانیت در میان عموم مردم و زیست و شخصیت قهرمان خلافکارش، لحظات و موقعیت‌های بامزه و متنوعی خلق کند. ادبیات یک خلافکار که در جایگاه روحانی قرار گرفته و به‌زبان آنها صحبت می‌کند بامزه‌ترین نکته فیلم است و بازی پرویز پرستویی حکم نگین درخشنده فیلم را دارد.
جهان با من برقص:
امتیاز کاربران: ۸.۲
سال ساخت: ۱۳۹۸
کارگردان: سروش صحت
بازیگران: جواد عزتی, علی مصفا, پژمان جمشیدی, هانیه توسلی, سیاوش چراغی پور, کاظم سیاحی, مهراب قاسم خانی
«جهان با من برقص» فیلمی خودمانی با صمیمتی دیریاب اما دلنشین. کمتر کسی از سروش صحت انتظار ساخت فیلمی با چنین فضا و اتمسفری را داشت. «جهان با من برقص» یک فیلم کمدی درام است که همانقدر که می‌خنداند، تماشاگر را غصه‌دار هم می‌کند. دلیل اصلی آن موضوع فیلم است: قهرمان فیلم، «جهان»، ماه‌های آخر زندگی خود را می‌گذراند و دکترها گفته‌اند چند ماهی بیشتر زنده نیست. به همین دلیل برادرش ضیافتی ترتیب داده تا رفقای صمیمی برای آخرین تولد او دور هم جمع شوند. دورهمی و تولدی که سایه سنگین مرگ همواره بر سرش سایه می‌اندازد و احساسات تماشاگر را درگیر می‌کند.
فیلمی مانند جهان با من برقص در مقایسه با آثاری که در سال‌های اخیر روی پرده دیده‌ایم و روحیه جدید سینمای ایران (که روز به روز بیشتر در لودگی و تکرار فرو می‌رود) فیلمی غیرمتداول است.
بزرگ‌ترین تفاوت جهان با من برقص با دیگر کمدی‌های رایج در کیفیت ابزوردی است که دارد و آن را از خط اصلی داستان (مردن جهان تا دو سه ماه دیگر) می‌گیرد. سایه مرگ خواه‌ناخواه سویه‌ای تاریک و غمگین به فیلم می‌بخشد. به‌هرحال مرگ است و شوخی ندارد. بزرگ‌ترین سوال بشر که هنوز نتوانسته با پاسخش کنار بیاید، خوراک جدیت و تامل را در فیلم فراهم می‌کند و این امکان را به آن می‌بخشد که در بسیاری از لحظات تماشاگر را توامان بخنداند و بغض را به چشمانش بیاورد.
هزارپا:
امتیاز کاربران: ۷.۷
سال ساخت: ۱۳۹۶
کارگردان: ابوالحسن داوودی
بازیگران: رضا عطاران، جواد عزتی، سارا بهرامی، مهران احمدی، شهره سلطانی، لاله اسکندری، سپند امیرسلیمانی، امیر مهدی ژوله، امید روحانی، نعیمه نظام دوست
«هزارپا» جزو آن دسته از آثار کمدی است که سعی می‌کند حداقل‌های کیفی را رعایت کند. به هوش مخاطب احترام نسبی می‌گذارد و نه داستان چند صد هزار بار دیده شده را باز برایش از نو تکرار می‌کند نه تلاش می‌کند تا با سوءاستفاده از تشنگی مخاطب برای فتح محدودیت‌های اجتماعی بر روی پرده سینما سرش را شیره بمالد.
«هزارپا» هم البته در بسیاری از لحظاتش به دام آن سطحی‌نگری و ابتذال رایج می‌افتد.
کلاه قرمزی و پسرخاله:
امتیاز کاربران: ۷.۶
سال ساخت: ۱۳۷۳
کارگردان: ایرج طهماسب
بازیگران: فاطمه معتمدآریا, حمید جبلی, ایرج طهماسب, حمیده خیرآبادی, فرخ لقا پوررسول
در آن سال‌ها قیمت بلیت ۵۰ تومان و در گران‌ترین قیمت ۸۰ تومان بود که فیلم کلاه‌قرمزی و پسرخاله در عرض حدود سه ماه با قیمت بلیت میانگین ۸۰ تومان توانست در اکران تهران به رقم ۱۷۱ میلیون تومان دست یابد.
موفقیت «کلاه قرمزی و پسرخاله» به اندازه‌ای بود که نه تنها دو نسخه سینمایی دیگر «کلاه قرمزی و سروناز» و «کلاه قرمزی و بچه ننه» ساخته شد که در تلویزیون هم سال‌ها مهمان شبکه دو، در شب‌های نوروز و اعیاد مختلف شد.
این برنامه هنوز هم از جمله پربیننده‌ترین برنامه‌های نوروزی در سال‌های اخیر به‌شمار می‌آید. حالا کاراکترها در برنامه تلویزیونی بسیار بیشتر شده‌اند و هرکدام آنقدر بازه هستند که نوجوانان و جوانان دهه هفتادی را هنوز با وجود بالارفتن سنشان پای تلویزیون بنشانند.
نکته مهم درباره «کلاه قرمزی» این است که بیشتر از هر فیلم عروسکی دیگری در سینمای ایران دیده شده و شبیه به بسیاری از انیمیشن‌های بزرگ دنیا، با وجودیکه در آثار کودک و نوجوان دسته‌بندی می‌شود اما مخاطب اصلی‌اش اتفاقا تماشاگران بزرگسال هستند. همانطور که امروز هم بزرگ‌ترها به تماشای برنامه کلاه قرمزی در تلویزیون حتی بیشتر از بچه‌ها تمایل دارند.
لیلی با من است
امتیاز کاربران: ۷.۵
سال ساخت: ۱۳۷۴
کارگردان: کمال تبریزی
بازیگران: پرویز پرستویی, محمود عزیزی, شهره لرستانی, رحمان باقریان آغچه رود, میرحسین معلومی, محمدمهدی فقیه منفرد, هدایت اله نویدی, علی غفاری
اولین فیلمی که با جبهه، جنگ تحمیلی و دفاع مقدس شوخی می‌کند و از این نظر بسیار ساختارشکنانه عمل می‌کند. شوخی‌های فیلم آنقدر درجه یک است که هنوز هم کار می‌کنند. اگر فیلم را بعد از بیش از بیست سال که از ساختش می‌گذرد ببینید، از خنده روده‌برتان می‌کند، همانطور که اگر برای چندمین بار هم ببینید باز مانند روز اول می‌خندید و از تماشایش لذت می‌برید.
فیلمنامه عالی فیلم با بزنگاه‌های به‌موقع، شوخی‌های قوی و موقعیت‌های کمیکی که خلق می‌کند، واقعا خوب نوشته شده و بازی‌ها هم صمیمیتی غیرمنتظره را با تماشاگر بنیان می‌گذارند.
احتمالا «لیلی با من است» محبوبترین فیلم دفاع مقدس در نظر مخاطبان باشد چرا که چهره‌ای را از جنگ نشان می‌دهد که تماشاگر سینمای ایران پیش از این چندان با آن مواجه نشده است. لحن کمیک‌گونه اثر و قرار گرفتن قهرمان فیلم در موقعیت‌های اشتباهی پی در پی که مادام جانش را به خطر می‌اندازند تماشاگر را شیفته فیلم می‌کند. چرا که قهرمان، برخلاف معمول سینمای دفاع مقدس، یک قهرمان خوب و تمام و کمال و اخلاق‌گرا نیست و شبیه به مردم عادی سیاه و سفید و خاکستری است و ترس جانش را دارد.
سال‌ها بعد «اخراجی‌ها» مجددا با استفاده از این تکنیک «لیلی با من است» بسیار محبوب می‌شود و آمار فروش عجیب و غریبی پیدا می‌کند.
چشم و گوش بسته
امتیاز کاربران: ۷.۵
سال ساخت: ۱۳۹۷
کارگردان: فرزاد موتمن
بازیگران: امین حیایی, بهرام افشاری, آناهیتا درگاهی, مسعود کرامتی, لیندا کیانی, پوریا پورسرخ, مانی حقیقی
این فیلم اقتباسی از یک کمدی آمریکایی دهه هشتادی به نام «شر نبین، شر نشنو»(no evil hear no evil) است که حتی نام فیلم هم یک مدل اقتباسی از همان نام در زبان فارسی می‌تواند باشد.
فیلم کارگردانی تمیز و شسته و رفته‌ای دارد و موتمن به‌خوبی از بینش فیلم‌بینیش استفاده می‌کند تا بتواند به فضاسازی‌ای که یک فیلم کمدی لازم دارد برسد. زوج امین حیایی و بهرام افشاری در کنار هم بسیار بامزه اند. آنها هم سعی می‌کنند در عین جدیت، خلق کمدی کنند.
«چشم و گوش بسته» در نهایت در مقایسه با کمدی‌های زشت اخیر و در نسبت با سنت کم‌پاگرفته کمدی‌سازی سینمای ایران، فیلم قابل پیشنهادی برای تماشا است.
سن پترز بورگ
امتیاز کاربران: ۷.۳
سال ساخت: ۱۳۸۸
کارگردان: بهروز افخمی
بازیگران: امین حیایی, محسن تنابنده, بهاره رهنما, اندیشه فولادوند, امید روحانی, پیمان قاسم خانی, شیلا خداداد, کیانوش گرامی, سروش صحت, سیامک انصاری, نیما تبریزی, نعیمه نظام دوست
یک فیلم کمدی که کمتر کسی از فیلمساز جدی‌ای مانند بهروز افخمی انتظارش را داشت. «سن پترزبورگ» از جمله کمدی‌های جالب توجه سال ۸۹ بود که تماشایش هنوز هم دلنشین به‌نظر می‌رسد.
«سن پترزبورگ» نشان‌دهنده احاطه افخمی بر سینمای آمریکاست. اینکه اصلا کارگردانی که «شوکران»، «جهان پهلوان تختی» و «فرزند صبح» ساخته، ناگهان سراغ ساخت «سن پترزبورگ» برود، هیچ ارتباطی به سینمای ایران ندارد و برآمده از مناسبات فیلمسازی آمریکایی، خصوصا در بخش مستقل است.
ترکیب پیمان قاسم خانی و محسن تنابنده بسیار خوب از آب درآمده و بار طنز فیلمنامه را دو چندان کرده است.
مهمان مامان
امتیاز کاربران: ۷.۳
سال ساخت: ۱۳۸۲
کارگردان: داریوش مهرجویی
بازیگران: گلاب آدینه, پارسا پیروزفر, امین حیایی, حسن پورشیرازی, ژاله علو, نسرین مقانلو, فریده سپاه منصور, ملیکا شریفی نیا, علیرضا جعفری, امیر حسینی, رویا عالمی, مهدی تقی نیا, آفرین عبیسی, فاطمه صفرطاهری اصفهانی
«مهمان مامان» یکی از صاف و ساده‌ترین و دلی‌ترین فیلم‌های داریوش مهرجویی است. فیلمی که شرح حال همراهی و همزیستی و انسانیت در طبقات فرودست اجتماعی و در پایین شهر است.
درحالیکه خانواده وضع مالی بسیار نابسامانی دارد، همه دست در دست هم می‌دهند تا شامی آبرومندانه، جلوی تازه عروس و داماد بگذارند. جو خانوادگی فیلم بسیار دوست‌داشتنی است و البته شوخی‌هایش همانقدر که می‌خنداند، تلخی هم به‌بار می‌آورد.
فیلم «مهمان مامان» درباره مهربانی، نوع دوستی و محبت است و در نهایت از خلال همه این مفاهیم انسانی که مطرح می‌کند، به خودخواهی‌ها و کام‌جویی‌های فردی و درونی شخصیت‌ها نقب می‌زند.
آن‌چه مهمان مامان سعی دارد از دل نمایش این اختلاف طبقاتی بیرون بکشد این است که زندگی پایین شهری باوجود همه مشکلات، مسائل و آلامی که با خود به همراه دارد اما از طرفی شیرین تر و سرخوشانه‌تر است. آدم‌ها خوشحال‌تر هستند و در نسبت با مناسبات ماشینی و مدرن بالاشهری، جان‌دارتر و آدم‌تر.
گشت ارشاد
امتیاز کاربران: ۷.۳
سال ساخت: ۱۳۹۰
کارگردان: سعید سهیلی
بازیگران: حمید فرخ نژاد, پولاد کیمیایی, ساعد سهیلی, نیوشا ضیغمی, سحر قریشی, میرطاهر مظلومی
فیلمی که در زمان خود با استقبال ویژه‌ای روبه‌رو شد و حواشی زیادی هم برایش به‌وجود آمد. نام فیلم خود، بزرگ‌ترین حاشیه‌ها را برانگیخت و فیلم را در مقابل آماج حملات جریان‌های حزب‌اللهی قرار داد و همین مسئله، کنجکاوی به تماشای «گشت ارشاد»را در نظر عامه دو چندان کرد.
هرچند «گشت ارشاد» فیلم سر و شکل‌داری نیست و از نظر سینمایی بسیار معمولی به‌نظر می‌رسد اما شوخی‌هایش برای تماشاگران عامه بسیار جالب توجه‌اند. برخی از این شوخی‌های کلامی حتی هنوز هم شنیده می‌شود مانند «پرچم دشمن شورت ماست». بعضی از صحنه‌های فیلم واقعا بامزه‌اند و مثلث فرخ‌نژاد، سهیلی و کیمیایی هم هماهنگی خوبی دارد.
نهنگ عنبر
امتیاز کاربران: ۷.۲
کارگردان: سامان مقدم
بازیگران: رضا عطاران, مهناز افشار, ویشکا آسایش, هانیه توسلی, رضا ناجی, نادر سلیمانی, امیرحسین رستمی
«نهنگ عنبر» اولین فیلم کمدی دهه نود بود که با این فرم نوستالژیک، داستان را در دهه شصت تعریف می‌کرد و با استفاده از المان‌های دهه شصتی سعی در خنداندن تماشاگر داشت.
«نهنگ عنبر» را می‌توان دروازه ساخت فیلم‌های کمدی دهه پنجاه و شصتی در سینمای ایران دانست. «مصادره»، «هزارپا»، «زیرخاکی» و آثار این چنینی همه متاثر از محبوبیت «نهنگ عنبر» ساخته شدند.
از حق هم نگذریم حس نوستالژیک در «نهنگ عنبر» بسیار گیرا است و هر تماشاگری -حتی دهه هفتادی‌ها- را به فضای آن روزها نزدیک می‌کند. استفاده از موسیقی در این زمینه خصوصا بسیار تاثیرگذار است.
سلام سینما